Dokumenta
Energjia e Erës

Republika e Shqipërisë e vendosur në brigjet e Detit Adriatik dhe Jon me gjerësi 39o38′- 42o38’dhe gjatësi 19o16′-21o04′, ka një reliev malor në 2/3 e territorit. Vija bregdetare e vendit tonë ka shtrirje 345 km në drejtimin veri-jug, ku një pjesë është ultësirë bregdetare dhe pjesa tjetër shumë pranë bregdetit malor jugor. Drejtimet kryesore të erës në vendin tonë janë veriperëndim-juglindje dhe jugperëndim-verilindje, me drejtim dominues drejt tokës. Në brendësi të territorit, drejtimi dhe intesiteti i erës nga zona në zonë varion shumë me kohën. Matjet e Institutit të Hidrometeorologjisë, për shumë vite, kanë patur si qëllim kryesor që të dhënat meteorologjike mbi motin ti vënë në dispozicion të shërbimit ajror dhe detar. Analiza klimaterike e kryer për vlerësimin e potencialit natyror të erës në territorin shqiptar, ka marrë në konsideratë vrojtimet në 22 stacione meteorologjike të shpërndara në të gjithë vendin.

Vlerësimet kanë analizuar parametrat e mëposhtëm:

Shpërndarjen e shpejtësisë mesatare sipas drejtimeve;

Ecurinë ditore dhe vjetore të shpejtësisë së erës;

Shpërndarjen e shpejtësisë për pragje të ndryshme.

Ajo që duhet të nënvizohet është se sot nevoja për të studiuar potencialin e përdorimit të erës për Shqipërinë është parësore dhe e nevojshme. Arsyet e kësaj që thamë jepen në vazhdim:

Fakti që stacionet meteorologjike janë ndërtuar në zona përfaqësuese nga pikpamja klimatologjike dhe jo për shfrytëzimin e energjisë së erës. Për pasojë, potenciali natyror i erës pritet të jetë më i madh. Në studime ekspedicionale, shpejtësitë më të mëdha të erës janë vrojtuar në qafa dhe lugina. Shpejtësia e matur në majat e kodrave, vende këto të preferuara për instalimin e turbinave të erës, ka rezultuar rreth 1.5 herë më lartë se sa në fushë apo vendet e sheshta ku shpesh janë të vendosura stacionet matëse. Duhen përmendur këtu vendet potenciale të shfrytëzimit të energjisë së erës janë gjithashtu dhe zonat kodrinore apo kodra të veçanta përgjatë bregdetit, vende në të cilat era është një fenomen i vazhdueshëm për shkak të kontrastit të temperaturave dete –tokë.

Të gjitha matjet në vendit tonë të shpejtësisë së erës janë bërë në shpejtësisë së erës në lartësinë deri në 10 m mbi sipërfaqen e tokës. Kjo do të thotë që për studiuesit e potencialit të saj në vendin tonë duhet të marrin në konsiderat faktin që shpejtësia e erës rritet me rritjen e lartësisë dhe për pasojë dhe fuqia e saj. Matjet e Institutit Hidrometeorologjik të shpejtësisë së erës në të gjithë territorin e vendit tonë dhe teknikat e përdorura nuk kanë patur si qëllim kryesor vlerësimin e saj nga ana energjetike, por kryesisht për të kryer parashikimin e motit në zona të caktuara. Sidoqoftë zonat e përcaktuara me erë të lartë dhe të moderuar, duhen vlerësuar në përdorimin e forcës së erës për prodhimin e energjisë elektrike.